Kraagfazanten
Recent waait er een nieuwe wind omtrent het houden van wilde dieren in beschermd milieu. Ze zijn niet langer onze gevangenen maar eerder onze gasten. Daardoor wordt conservatie en educatie even belangrijk als het amusement.
Het doel
De groep van de kraagfazanten bestaat uit 2 soorten nl. de goudfazant, Chrysolophus pictus (L.) en de Lady Amhertsfazant Chrysolophus amherstiae (Leadbeater); er zijn geen ondersoorten beschreven. Gelukkig worden deze fazanten in de vrije natuur niet onder de "bedreigde vogels" gerekend.
Uit een gedetailleerd literatuuronderzoek dat getoetst werd aan een uitgebreid onderzoek van balgen in musea, trokken we volgende conclusies:
- Goudfazanten en in mindere mate Lady Amherstfazanten worden al zeer lang in beschermd milieu gehouden en dus zijn er hier onvermijdelijk domesticatie-verschijnselen opgetreden.
- Mutanten met afwijkende kleuren werden bevoordeeld door de mens zodat gemuteerde genen, die in een normale populatie niet thuishoren, gingen overwegen. Verder kunnen schadelijke recessieve genen door inteelt in een hogere frequentie gaan voorkomen, daar waar ze in het natuurlijk milieu weg geselecteerd worden.
- Vooral door de geringe importen van voornamelijk mannelijke Ladyfazanten, werden talrijke soortkruisingen met goudfazanten doorgevoerd. Men trachtte achteraf door terugkruisingen en selectie weer een zuiver type te bekomen, maar zoals we nu weten, is dit praktisch onmogelijk.
- Tenslotte werden bij die selectie van de Ladyfazant een aantal vergissingen gemaakt. Zo selecteerde men naar onbestaande kenmerken en werden bepaalde "anti-goud'"kenmerken bevoordeeld, zodat een Lady Amherst ontstond die in de natuur niet voorkomt.
Deze bevindingen leidden tot het ambitieuze plan om onze volières terug met raszuivere vogels te bevolken.
Activiteiten
Morfologisch balgonderzoek : de resultaten van het balgonderzoek werden gepubliceerd in het Aviornis-tijdschrift.
De problematiek betreffende het houden van vogels in beschermd milieu werd tijdens Aviornis-vergaderingen en kraagfazantendagen regelmatig aangehaald.
P5000 project
Het p5000 project neemt alleen kraagfazanten op, die gezien hun herkomst een redelijke kans hebben om raszuiver te zijn. Nakomelingen van een broer x zuster paring bezitten slechts 75 % van de genetische variatie van hun ouders. Daarom is het zeer belangrijk om deze kleine hoeveelheid vogels op een doordachte manier te beheren. Zowel de ouders als de nakomelingen worden zorgvuldig geregistreerd in een databank om een zo groot mogelijke genetische variatie te behouden. De vogels die door de werkgroep beheerd worden zijn gezamenlijk aangekocht en maken dus geen deel uit van privébezit. De nafok van deze kraagfazanten worden met een 5000-nummer geringd. Sinds het jaar 2002 werd aan een aantal liefhebbers de mogelijkheid geboden aan het project deel te nemen.
DNA - onderzoek
Dank zij het DNA- onderzoek kunnen we nu bepaalde hybridekenmerken bevestigen. Dit gedeelte van het project staat thans nog maar in de kinderschoenen. Het biedt wel heel wat toekomstperspectieven om naast morfologische ook genetische criteria te hanteren om raszuivere dieren van kruisingen te onderscheiden.
